Εκφοβισμός & βία στον φυσικό και ψηφιακό κόσμο

947

31b74-cyberbullying

Η σελίδα Safer-Internet.Gr ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2013 και είναι μια ιδιωτική πρωτοβουλία με μοναδικό σκοπό την σωστή ενημέρωση των γονέων , παιδιών και εφήβων με άρθρα ασφαλούς πλοήγησης στο διαδίκτυο καθώς και η ενημέρωση για τις απάτες και τα ψέματα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο αλλά και τεχνολογικα νέα . Περισσότερα για την σελίδα ΕΔΩΣτόχοι της σελίδας είναι : Η προστασία – ενημέρωση των ανήλικων χρηστών του Διαδικτύου από ακατάλληλο ή επιβλαβές για αυτούς περιεχόμενο που κυκλοφορεί και ειδικότερα στα κοινωνικά δίκτυα , Η ενημέρωση των γονέων για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να προστατευθούν αλλά και να προστατεύσουν αποτελεσματικά τα παιδιά τους από τους κινδύνους που εγκυμονούν από τη μη ορθή χρήση των διαδραστικών τεχνολογιών, όπως είναι το Διαδίκτυο ή το κινητό τηλέφωνο , Η ενημέρωση των χρηστών για τα ψέματα – απάτες – αλυσιδωτά μηνύματα που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο , Η βοήθεια των χρηστών πάνω σε διαδικτυακά θέματα . Εάν λοιπόν σας ενδιαφέρουν τα παραπάνω & θέλετε να ενημερώνεστε για όλα τα τελευταία άρθρα μας για την ασφάλεια σας στο ιντερνετ , τις απάτες και τα ψέματα του ίντερνετ, γρήγορα και εύκολα, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο facebook πατώντας ΕΔΩ και ενισχύστε μας πατώντας Like (μου αρέσει) ή μπείτε στην ομάδα μας πατώντας ΕΔΩ . Για επικοινωνία με την σελίδα μας πατήστε ΕΔΩ . Συμβάλουμε όλοι στην ενημέρωση των συνανθρώπων μας κοινοποιώντας τα άρθρα  , μαθαίνουμε  για τα ψέματα και τις απάτες στο ίντερνετ , μαθαίνουμε να χρησιμοποιούμε σωστά το διαδίκτυο , προστατεύουμε τα παιδιά μας και εμάς  . Η προστασία των χρηστών αποτελεί κοινή ευθύνη. Η χρήση των καλύτερων τεχνολογιών και τεχνικών ασφαλείας είναι προς όφελος όλων μας

 

Ο εκφοβισμός αποτελεί κοινωνικό φαινόμενο έκφρασης βίας και προϋπάρχει από αρχαιοτάτων ετών, ως ακραία συμπεριφορά συνυφασμένη με την ίδια την ανθρώπινη φύση. Πολλοί αρχαίοι και σύγχρονοι φιλόσοφοι καθώς και συγγραφείς της παγκόσμιας λογοτεχνίας έχουν αναφερθεί στα έργα τους σε τέτοιες συμπεριφορές, δίνοντας πολλά στοιχεία για τα αίτια, τους τρόπους έκφρασης καθώς και τις επιπτώσεις του εκφοβισμού στην εποχή τους. Οι περισσότεροι από τους ορισμούς για τον εκφοβισμό τονίζουν την επαναληψιμότητα της βλαπτικής συμπεριφοράς και την ανισότητα δύναμης μεταξύ αυτού που εκφοβίζει και του εκφοβιζόμενου, καθώς και την πρόθεση για πρόκληση βλάβης.

Στις σύγχρονες Δυτικές κοινωνίες το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού έχει αποτελέσει αντικείμενο ενδιαφέροντος και συζήτησης, τόσο λόγω των διαφορετικών μορφών έκφρασης της βίας, όσο και της συνεχώς αυξανόμενης συχνότητας μεταξύ των νέων. Οι μορφές εκφοβισμού μπορεί να είναι η σωματική βία, η λεκτική, η κοινωνική απομόνωση – αποκλεισμός, η δημιουργία ψευδών πληροφοριών και φημών καθώς και μορφές διαδικτυακής παρενόχλησης (cyber bullying). To μέσο αυτό έχει ιδιαιτερότητες αφού λόγω της ανωνυμίας επιτρέπει την έκφραση της σκοτεινής πλευράς της ανθρώπινης φύσης, ενώ παιδιά προικισμένα και χαρισματικά μπορεί λόγω φθόνου να αποτελέσουν δέκτες εκφοβιστικών συμπεριφορών και διαθέσεων.

Το φαινόμενο του εκφοβισμού αποτελεί την «κορυφή του παγόβουνου» πολλών παραγόντων (πολυπαραγοντικό αποτέλεσμα). Αρχικά, η ευαλωτότητα της προσωπικότητας και η γενετική προδιάθεση σε τυχόν ψυχικές δυσκολίες (κληρονομικότητα), παίζει σημαντικό ρόλο με την έννοια ότι μια προσωπικότητα «Α» σε ένα περιβάλλον «Χ» μπορεί να αναπτύξει δυσλειτουργία, ενώ μια προσωπικότητα «Β» στο ίδιο περιβάλλον «Χ» μπορεί να το αντιμετωπίσει με διαχείριση και ψυχική αντοχή-ενδυνάμωση (resilience).

Σημαντικός παράγων στην εκδήλωση συμπεριφορών βίας αποτελεί αναμφισβήτητα το μοντέλο της οικογένειας. Η ενδοοικογενειακή βία ή η παραμέληση σημαντικών αναγκών των παιδιών αποτελούν βάση για την αναπαραγωγή ανάλογων συμπεριφορών, είτε λειτουργώντας ως «πρότυπα», είτε ως «αντίδραση» στους ρόλους που αναπτύχθηκαν μέσα στην οικογένεια. Το σχολείο όταν εστιάζει στην επιφανειακή εκπαίδευση με απλή παροχή εγκυκλοπαιδικών γνώσεων, χωρίς εμβάθυνση, συζήτηση, προσπάθεια παροχής παιδείας και κουλτούρας, ενδέχεται επίσης να μην προασπίζει τους μαθητές στο να διαχειριστούν, να απομονώσουν συμπεριφορές που δεν σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και να καλλιεργήσουν αξίες όπως η αλληλεγγύη, το δικαίωμα στην διαφορετικότητα και την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Η επίδραση των ΜΜΕ και του διαδικτύου είναι σημαντική. Η επαναληψιμότητα ακατάλληλων μηνυμάτων-ερεθισμάτων (π.χ βίαιου περιεχομένου) από πολύ μικρή ηλικία, «νορμαλοποιεί» τις συμπεριφορές και διευκολύνει την αναπαραγωγή τους (απευαισθητοποίηση). Αυτό ιδιαίτερα συμβαίνει, όταν δεν υπάρχει γονεϊκό φίλτρο και συζήτηση με τους γονείς, δεδομένου ότι λόγω υπεραπασχόλησης ή ανεργίας, στην σύγχρονη κοινωνικοοικονομική κρίση, επιτρέπουν την παθητική απασχόληση των παιδιών μπροστά στην οθόνη της τηλεόρασης ή του υπολογιστή. Τα θέματα αυτά περιπλέκονται γνωρίζοντας ότι τα παιδιά χρησιμοποιούν πλέον και φορητές συσκευές που τους δίνουν νέες ελευθερίες αλλά και τρόπους έκθεσης σε κινδύνους.

Οι ρόλοι σε ένα επεισόδιο εκφοβισμού είναι:

– αυτός που πραγματοποιεί την βλαπτική δράση

– αυτός που την δέχεται &

– αυτός ή αυτοί που γνωρίζουν για το συμβάν (παρατηρητές).

Οι ρόλοι του δράστη και του αποδέκτη της βίας συχνά εναλλάσσονται, αποτελώντας τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος και τονίζοντας την ανάγκη και των δυο για υποστήριξη, βοήθεια και κατεύθυνση. Λόγω της ευαλωτότητας και της αποδεδειγμένης ψυχοκοινωνικής δυσλειτουργίας του δράστη, οι όροι « θύτης-θύμα» δεν χρησιμοποιούνται στο παρόν κείμενο. Είναι σημαντικό επίσης, να δοθεί έμφαση στον ρόλο του παρατηρητή, ο οποίος παίζει σημαντικό ρόλο στην απομόνωση της αρνητικής συμπεριφοράς και την υποστήριξη της θετικής, δίνοντας ενέργεια και εργαλεία στον εκφοβιζόμενο προκειμένου να αντιμετωπίσει την κατάσταση.

Τα άτομα που εμπλέκονται σε ακραίες μορφές εκφοβισμού έχουν συνήθως κοινά χαρακτηριστικά:

  • χαμηλή αυτοεκτίμηση
  • ψυχοκοινωνική δυσλειτουργία
  • τραυματικές εμπειρίες
  • ανασφάλεια
  • χαμηλή ανοχή στην απόρριψη

Οποιαδήποτε διαφορετικότητα (π.χ. σε εμφάνιση, εθνικότητα, σεξουαλικό προσανατολισμό) μπορεί να αποτελέσει ερέθισμα για κάποια συμπεριφορά βίας.

Σημεία που είναι ενδεικτικά της δυσλειτουργίας παιδιών και εφήβων που δέχονται ή/και ασκούν εκφοβισμό έχουν να κάνουν με απότομες μεταβολές στην καθημερινότητα απλών λειτουργιών όπως η διατροφή, ο ύπνος, η σχολική επίδοση, οι διαπροσωπικές σχέσεις (φιλίες, φλερτ, οικογένεια), η προσωπική υγιεινή και φροντίδα εαυτού. Η πρώιμη ανίχνευση αυτής της δυσλειτουργίας από φίλους, γονείς και εκπαιδευτικούς οδηγεί σε πρώιμη παρέμβαση και βέλτιστα αποτελέσματα.

Σχετικά με την πρόληψη, βασική είναι η παιδεία γύρω από θέματα όπως τα δικαιώματα του ατόμου, ο σεβασμός της διαφορετικότητας, οι ηθικές αξίες και η διαχείριση δυσκολιών, καθώς και η ενημέρωση σχετικά με τηλεφωνικές γραμμές και δομές που μπορούν να προσφέρουν εκπαίδευση και υποστήριξη σε κλινικό επίπεδο. Ο ρόλος του σχολείου είναι πολύ σημαντικός και ενθαρρύνεται η συνεχιζόμενη εκπαίδευση των εκπαιδευτικών και η σύνδεση του σχολείου με δομές εφηβικής ολιστικής προσέγγισης.

Η αντιμετώπιση των εμπλεκομένων σε επεισόδια εκφοβισμού είναι αναγκαία και εξαιρετικά σημαντική για τον περιορισμό των επιπτώσεων στην παρούσα φάση, αλλά και στο μέλλον. Σημαντική είναι η ανίχνευση συννοσηρότητας (καταθλιπτικό συναίσθημα, ΔΕΠ-Υ, άγχος κλπ ), η συναισθηματική υποστήριξη και η συμβουλευτική του οικογενειακού περιβάλλοντος. Τέλος, είναι σπουδαία η εκπαίδευση σε θέματα διαχείρισης της δυσκολίας, ενίσχυσης εαυτού & αυτογνωσίας, καλλιέργειας σχέσεων και ρεαλιστικών προσδοκιών από αυτές.

Στη Μονάδα Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ) της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού» www.youth-health.gr . λειτουργεί το τμήμα «ΑλλάΖω χωρίς τον εκφοβισμό», που αποτελεί διεπιστημονική δομή για την πρόληψη & αντιμετώπιση του εκφοβισμού. Επιπλέον, στη Μ.Ε.Υ λειτουργεί η Γραμμή Στήριξης «ΜΕ. Υποστηρίζω» 80011 80015 χωρίς χρέωση. Απευθύνεται σε παιδιά, εφήβους, γονείς, ειδικούς που αναζητούν επικοινωνία, προκειμένου να εκφράσουν ανησυχίες, σκέψεις, εμπειρίες και να λάβουν συμβουλευτική, υποστήριξη & βοήθεια.

artemis-k-tsitsika

Άρτεμις Τσίτσικα

Επίκ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής

Επιστημονική Υπεύθυνος Μονάδας Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ)

Β’ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών

Νοσοκομείο Παίδων «Π.&Α.Κυριακού»

Μονάδα Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ)

Δείτε Ακόμα  :

Τα τελευταία άρθρα μας πατώντας ΕΔΩ

Για επικοινωνία με την σελίδα μας για τυχόν ερωτήσεις – απορίες – βοήθεια επικοινωνήστε μέσω της φόρμας επικοινωνίας πατώντας ΕΔΩ ή στην σελίδα μας στο Facebook πατώντας ΕΔΩ

Αν σας αρέσουν τα άρθρα μας και θέλετε να μας υποστηρίξετε ακολουθείστε μας στο Facebook και κοινοποιήστε τη σελίδα μας πατώντας ΕΔΩ

Συμμετέχετε στην ομάδα μας πατώντας ΕΔΩ

Ακολουθήστε μας στο Twitter πατώντας ΕΔΩ

Ακολουθήστε το προφίλ μας στο Google+ πατώντας ΕΔΩ

Με 23 Χρόνια εμπειρία στο διαδίκτυο , γνωρίζω και τα καλά και τα κακά του διαδικτύου και μανιακός με την τεχνολογία , κατασκευές ιστοσελίδων , φιλοξενια ιστοσελίδων . Πολυετή εμπειρία πάνω στην ασφάλεια του Διαδικτύου και ειδικά στα Social Media . Εργάζομαι πάνω σε Ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις , Συστήματα Πυρανίχνευσης , Συστήματα Parking , Φωτισμούς ασφαλείας , Hotel Access , Συναγερμούς . Στον ελεύθερο μου χρόνο ασχολούμαι με την μεγάλη μου αγάπη τον Προσκοπισμό . Είμαι βαθμοφόρος - στέλεχος του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων και έχω καθήκοντα Υπαρχηγού Συστήματος στο 5ο Σύστημα Προσκόπων Βέροιας ( Www.Proskopoi.Gr ) ο οποίος Προσκοπισμός είναι μια εθελοντική, πολιτική , μη κομματική, παιδαγωγική κίνηση για νέους ανθρώπους, ανοικτή σε όλους χωρίς διακρίσεις που ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 1910 , έχοντας αυτή τη στιγμή πάνω από 25,000 ενεργά μέλη σε 350 γειτονιές σε ολόκληρη την Ελλάδα . Συστάθηκε με το Νόμο 1066/1917 και αποτελεί Ίδρυμα Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) . Έχει χαρακτήρα κοινωφελή μη κερδοσκοπικό και εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας , Έρευνας και Θρησκευμάτων . Αποστολή του Προσκοπισμού είναι να συμβάλλει στη διαπαιδαγώγηση των νέων μέσω ενός συστήματος Αξιών και να βοηθήσει στην οικοδόμηση ενός καλύτερου κόσμου, όπου οι άνθρωποι ολοκληρώνονται ως άτομα και διαδραματίζουν έναν εποικοδομητικό ρόλο στην κοινωνία .